Barouyr Sévak
ՊԱՐՈՅՐ ՍԵՒԱԿ
(1924-1971)




  • Né dans le village de Tchanahtchi dans la région de l’Ararat.Il fait ses études à la Faculté de Philologie d’Erévan puis à Moscou où il enseigne à l’Institut de Littérature Maxime Gorki.

    Il a reçu le Prix d’Etat de l’Arménie soviétique et connut la célébrité avec « Le clocher incessant ». Il est un des plus grands poètes arméniens du XX° siècle. En 1963, il fut maître-chercheur à l’Institut de littérature de l’Académie des Sciences de l’Arménie.

    En 1966, il fut élu secrétaire de l’Union des Ecrivains d’Arménie. Barouïr Sévak, par le génie de son lyrisme, commençait à géner le pouvoir soviétique et on pense que sa mort subite ne fut pas qu’accidentelle.
Nous sommes et nous serons

Bien qu'en petit nombre on nous dit Arméniens,
Supérieurs à personne, certes nous le savons bien,
Simplement nous devons aussi le reconnaître,
Du puissant Mont Ararat nous sommes les seuls maîtres,
Ainsi que du Lac Sévan qui s'élève si haut,
Qu'exactement le ciel se mire dans ses eaux.
Simplement c'est ici que notre héros David s'est battu,
Simplement du mystique Nareg l'oeuvre ici fut conçue.
Simplement, nous savons bâtisseurs exemplaires,
Creuser de nos rochers palais et monastères,
Et finement sculpter des poissons de nos pierres,
Et modeler l'argile en images humaines,
Pour instruire, élever et dans tous les domaines,
Au beau,
Au bon,
Au sublime,
Au bien.

Bien qu'en petit nombre on nous dit arméniens,
Supérieurs à personne, certes nous le savons bien,
Simplement, nous avions un destin différent.
Simplement, tel un fleuve a coulé notre sang,
Simplement au cours de notre vie séculaire,
Quand nous étions nombreux sur notre terre,
Et à nouveau, debout et dans la liberté,
Jamais une nation par nous fut maltraitée,
Ni de nos bras frappée, ni jamais asservie,
Des siècles ont passé, des siècles ont suivi,
D'aucun peuple jamais nous ne fumes tyrans.
Et si nous capturions, ce n'est qu'en attirant,
Subjuguant librement par notre seul regard,
Et si victorieux flottèrent nos étendards,
C'est grâce à nos soldats, à nos propres armées.
Et si nous dominions, nos yeux seuls ont charmé.
Et si jamais nous fûmes d'impérieux vainqueurs,
C'est seulement par nos dons, par l'esprit, par le coeur.

Nous sommes peu, il est vrai, mais nous sommes arméniens
Et d'être en petit nombre ne nous accable en rien,
Car il faut beaucoup mieux n'être multitude
Que par la quantité réduire en servitude,
Car il faut préférer la qualité au nombre,
Qui souvent rend les peuples odieux dominateurs.
Et nous nous préférons la qualité au nombre
Et ne pas devenir bourreaux persécuteurs.

Certes, nous ne sommes supérieurs à personne.
Mais savons aussi que pour le monde entier,
Nous sommes arméniens, c'est ainsi qu'on nous nomme.
Cela ne doit-il pas nous emplir de fierté ?
Nous sommes,
Nous serons
Et plus encore,
Nous nous épanouirons.

traduction : Jacques Carpentier





ՔԻՉ ԵՆՔ‚ ԲԱՅՑ ՀԱՅ ԵՆՔ

Մենք քիչ ենք‚ սակայն մեզ հայ են ասում։
Մենք մեզ ո՛չ ոքից չենք գերադասում։
Պարզապես մենք էլ պի՛տի ընդունենք‚
Որ մե՛նք‚ միայն մե˜նք Արարատ ունենք‚
Եվ որ այստեղ է՝ բարձրիկ Սեւանում‚
Երկինքը իր ճիշտ պատճենը հանում։
Պարզապես Դավիթն այստեղ է կռվել։
Պարզապես Նարեկն այստեղ է գրվել։
Պարզապես գիտենք ժայռից վանք կերտել‚
Քարից շինել ձուկ‚ եւ թռչուն՝ կավից‚
Ուսուցմա՛ն համար եւ աշակերտե˜լ
եղեցկի՛ն‚
Բարու՛ն‚
Վսեմի՛ն‚
Լավի˜ն…
Մենք քիչ ենք‚ սակայն մեզ հայ են ասում։
Մենք մեզ ոչ մեկից չենք գերադասում
Պարզապես մեր բախտն ուրիշ է եղել‚-
Պարզապես շատ ենք մենք արյուն հեղել.
Պարզապես մենք մեր դարավոր կյանքում‚
Երբ եղել ենք շատ
Ու եղել կանգուն‚
Դարձյա՛լ չենք ճնշել մեկ ուրիշ ազգի‚
Ո՛չ ոք չի տուժել զարկից մեր բազկի։
Եթե գերել ենք՝
Լոկ մեր գրքերով.
Եթե տիրել ենք՝
Լոկ մեր ձիրքերով…
Պարզապես մահն է մեզ սիրահարվել‚
Իսկ մենք ինքնակամ նրան չենք տրվել։
Ու երբ ճարահատ մեր հողն ենք թողել՝
Ու˜ր էլ որ հասել‚ որտեղ էլ եղել‚
Ջանացել ենք մենք ամենքի՛ համար.
Շինել ենք կամուրջ‚
Կապել ենք կամար‚
Ամե˜ն տեղ հերկել‚
Հասցրել բերքեր‚
Ամենքի˜ ն տվել մի՛տք‚ առա՛ծ‚ երգե՛ ր՝
Պաշտպանել նրանց հոգեւոր ցրտից‚-
Ամե˜ն տեղ թողել մեր աչքից՝ ցոլանք‚
Մեր հոգուց՝ մասունք‚
Եւ նշխար՝ սրտից…

Մենք քիչ ենք‚ այո՛‚ բայց կոչվում ենք հայ -
իտենք դեռ չանցած վերքերից տնքալ‚
Բայց նոր խնդությամբ ցնծալ ու հրճվել.
իտենք թշնամու կողը մխրճվել
Ու բարեկամին դառնալ աջակից.
Դուրս գալ մեզ արված բարության տակից՝
Մեկի փոխարեն տասն հատուցելով…
Հօգուտ արդարի եւ արեգակի
իտենք քվեարկել մեր կյանքով նաեւ…
Բայց թե կամենան մեզ բռնի վառել՝
Մենք գիտենք մխա՛լ - եւ կրա˜կ մարել.
Իսկ եթե պետք է խավարը ցրել՝
իտենք մոխրանալ որպես վառ կերոն.
Եւ գիտենք նաեւ մեզ կրքոտ սիրել‚
Բայց ուրիշներին մի˜շտ էլ հարգելով…

Մենք մեզ ոչ մեկից չենք գերադասում‚
Բայց մեզ էլ գիտենք -
Մազ հաեյ են ասում։
Եւ ինչու՞ պիտի չհպարտանանք…
Կա՛նք։ Պիտի լինե՛նք։ Ու դեռ - շատանա˜նք։


Պատմաբանասիրական հանդես

  • Սարգսյան, Արմեն Պարույր Սևակի բանագիտական հայացքները. 2006 № 1 . pp.94-114.
    The objective of the present paper is to reveal Paruyr Sevak’s views on folk-lore study in the early period of his literary activities. The poet’s views on folk-lore study were already formulated in his review of the book “Abovyan and Folk-lore” and in the article “Varujan’s Poetry”. Sevak’s views on folk-lore study are more deeply and distinctly expressed in his works devoted to medieval poets Narekatsy, Kuchak and Sayat-Nova, as well as in the article “For and Against the Principles of Realism” and in the interview “What and How?”. The poet opposes to the “fantastic” literature the symphonic, polyphonic and deeply perceived literature, which is in tune with the new times.
  • Ղանալանյան, Ա. Տ.  Պարույր Սևակ (Ծննդյան 50-ամյակի առթիվ). 1974-I . pp. 81-85